top of page

vijfminutenspeech - 1 maart 2019

Herman Sobrie

11

Over de geschiedenis van Dixieland of New Orleans jazz

Het muziekgenre dat mijn passie is wordt jazz genoemd naar het Amerikaanse straatwoord "to jass" dat verwees naar de gekke dansen van de Afrikaanse slaven. De muziekstijl heeft namen als New Orleans, Old South, Hot Jazz, maar vooral Dixieland. Dixieland is Louisiana langs de westelijke oever van de Mississipi, de Franse kolonie die in 1806 door Napoleon aan de US werd verkocht. Ze werd een tweetalige staat waar de 10$ biljetten in het Frans "dix dollars" vermeldden, voor de Yankees the land of dixie, bij uitbreiding de muziekstijl die er rond de vorige eeuwwisseling zijn definitieve vorm kreeg. 


Terwijl jazz door Europeanen doorgaans nog steeds als zwarte muziek wordt bestempeld, ontwikkelde ze zich daarentegen uit de Europese harmonie en de Afrikaanse ritmiek tot de origineel Amerikaanse muziek die we kennen met haar tegentijden en blue notes. Dat jazz ook in zijn latere stijlen nog steeds en erg on-Europees een geïmproviseerde muziekvorm blijft heeft alles te maken met de toenmalige en latere muzikanten, blank of zwart,die gewoon geen partituur konden lezen, laat staan betalen. De eerste bands waren van in het begin behoorlijk divers, maar de eerste jazz platen werden in 1917 opgenomen door uitsluitend blanke bezettingen. 


Die Amerikaanse muziek werd bliksemsnel wereldmuziek, danig geholpen door de nieuwe platenindustrie en de twee miljoen Amerikaanse soldaten die via de haven van New Orleans naar de Europese slagvelden trokken. In die mate dat dixieland zelfs de dominerende stijl werd van de roaring twenties, ook in Europa. Het eerste boek over jazz uit 1930 werd trouwens niet in de US uitgegeven, maar in Parijs door de Brusselse advocaat Robert Goffin. Vanaf de jaren '30 werd de dixieland wat ondergesneeuwd onder nieuwere stijlen, maar na de tweede wereldoorlog kwam er een revival die vanuit New Orleans Engeland opnieuw besmette om begin '60 naar het vasteland over te steken en een nieuwe generatie New Orleans muzikanten op te leveren. Dixieland werd vanaf de jaren '90 in België een wat marginale muziekvorm toen Radio Klara besloot het genre uit haar programmatie en bijgevolg uit het publieke domein te bannen.

bottom of page