Roze zalm en stilte

Heeft u soms ook het gevoel dat u stilte mist? Dat u niet uzelf kunt zijn of kunt doen wat u wil, op het moment dàt u het wil? Bijvoorbeeld tijdens het winkelen: u wordt uitgestuurd om wat aardappelen en een stukje vis te kopen – meestal is het lijstje wat langer – Herkenbaar? Wel, voor deze combinatie MOET je wel in een supermarkt zijn -, niet bij de bakker, niet bij de vishandelaar, want die heeft geen moelleux als dessert – want dat moest je ook meebrengen voor vanavond. Supermarkt dus.

Ik kies een winkelwagentje, schenk het een euro – tijdelijk- , en floep… mijn vierwieler vertrekt, quasi geruisloos. Geen zelfrijdend wagentje, nog altijd manueel bestuurbaar. Zoals ik dat wil. Want ik wil zélf mijn weg zoeken in dat huis vol waren.

En 10 meter verder hoor ik het al: achtergrondmuziek. Ook muzak genoemd: veelal instrumentale arrangementen van populaire liedjes, met een afgezwakte, egale dynamiek (dus geen te harde of te zachte passages), geen wisseling van toonsoorten, geen instrumentensolo’s).

60 decibel, minstens, bekende wijsjes uit de MNM-keuken – top-40 muziek zou volgens onderzoekers een positief effect hebben - , of instrumentaal, een vleugje klassiek zelfs, om u blijgezind te maken, om uw en mijn aankoopgedrag positief te beïnvloeden.

Maar … ze maken mij niet blijgezind, want wanneer ik naar muziek luister, wil IK kiezen wat me blij maakt. Géén muzak dus. En als ik dan toch eens ergens goeie muziek op de achtergrond hoor, dan vind ik het jammer dat de kunst tot behangpapier gedevalueerd wordt.

Erger nog wordt het wanneer de decibelmeter mij 80 decibel aangeeft wanneer ik onder de luidspreker nabij de aardappelcontainer doorloop. Want dat is het niveau dat de omroeper van dienst nodig heeft. “Fruit en groenten, kassa 4 alstublieft, fruit en groenten kassa 4 alstublieft dank u.” Nog voor hij het antwoord heeft gekregen, zegt ie meteen dank u. Dank u, voor tweemaal de lieve kassajuffrouw van kassa 4, da’s kassa 8 ! Maar er zijn maar vijf kassa’s in de winkel!

Wist u trouwens dat onderzoekers hebben geconcludeerd dat muziek moet worden ingezet als een onderscheidend element? Het zou goed zijn een andere muziekselectie te maken dan de concurrent. Geen té hoog tempo, want dan vertrekken klanten 15 minuten eerder. Ook bij te harde muziek zijn ze een kwartier eerder weg. En bij populaire muziek blijven gasten in eetgelegenheden 36 minuten langer. Jammer voor de restaurantuitbater, want dat extra verblijf heeft dan weer geen effect op de consumptie.

Mag ik winkelcentra, winkelstraten in de kerstperiode, tuincentra, kapperszaken een tip geven? Probeer eens verschillende uitvoeringen van het muziekwerk van John Cage, een Amerikaanse hedendaagse componist: 4’33” , een hele avond lang. Dan kunnen wij samen rustig genieten van elkaars woorden, elkaars gedachten, elkaars gezegden … en kan ik rustig de beste aardappelen, de beste roze zalm en de beste moelleux kiezen. Voor de beste prijs.

John Cage: 4'33'' / Petrenko · Berliner Philharmoniker (youtube.com) (2020)

Dank u. Alstublieft dank u wel. 😊

André Janssens