Beste Prince-vrienden,

Toen Greet mij vroeg om de “vijfminutenspeech“ te geven vandaag, wist ik eigenlijk niet goed hoe ik dit moest aanpakken: ludiek ? serieus ? literair ? onderwerp ? technisch of politiek ?

Ik dacht in eerste instantie dat het om een soort “schachtendoop” zou gaan, elk nieuw of jong lid moet spitsroeden lopen vooraleer te worden aanvaard door de kring, en ik dacht spontaan aan mijn eigen doop als schacht in het boerekot in Leuven.

Maar ik aarzelde toch even en heb dan uit voorzichtigheid de voorgaande speeches opgezocht en toen vastgesteld dat het er allemaal zeer serieus aan toe ging: de laatste speech van André Janssens heb ik gemist maar bij het nalezen dacht ik : wat een inlevingsvermogen, zo eenvoudig en toch zo treffend !! Hoe kan ik dat evenaren?

Nu, doop-en inwijdingsrituelen zijn heden ten dage uit den boze en hier ga ik dus niet op inspelen, alhoewel ik het onderwerp van mijn doopspeech zo interessant en actueel vind dat ik het jullie echt niet wil onthouden: ik ben een boerekotter en wij kregen dus altijd onderwerpen opgelegd die dicht bij de natuur en de landbouw aanleunen en zo kreeg ik als onderwerp:

Het seksuele leven van de witte bosmier tijdens de 3de Ming Dynastie - dat is dus voor een goed begrip tussen de 6de en de 7de eeuw, maar nu weet ik niet meer of dit voor of na Christus is - in Noord-West China - tegen Mongolië dus; wel belangrijk!!

Een treffend onderwerp waar heel wat over te vertellen valt en waarin ik mij in de toegekende tijd volledig heb kunnen uitleven! Er is zelfs een vervolg op gekomen: ge kent dat: thesis, 3 jaar onderzoek, doctoraat en tenslotte een leerstoel mierologie aan de KUL!!

Maar daar ga ik het vandaag dus niet over hebben, misschien een goed idee voor later eens!!

Wat dan wel??  Iets ernstigs natuurlijk, en dan kom ik tot mijn dada: EUROPA

Je weet wel: wiens brood men eet, diens woord men spreekt: ik heb er 35 jaar voor gewerkt, en ben dus verondersteld er wel iets over te kunnen vertellen!

EUROPA: waar beginnen - er is al zoveel over geschreven en gezegd!

Wel, de Europese integratie is na de tweede wereldoorlog begonnen als een “vredesproject”: het idee was Frankrijk en Duitsland zo aan elkaar te binden en hun economie zo te vervlechten dat ze geen oorlog meer zouden kunnen voeren, en dat is dan de EGKS geworden (1951).

Rond dezelfde periode was ook bij de 3 BENELUX landen het idee gegroeid om een gemeenschappelijke douane-unie te vormen: de BENELUX, waaruit dan enkele jaren later, in 1957 de Europese Economische Gemeenschap (E.E.G.) is ontstaan (het Verdrag van Rome) met 6 stichtende landen, de 5 reeds vernoemd en Italië dat na de oorlog ook in zak en as zat en dus dankbaar was om een Europese club te mogen vervoegen.  In de daaropvolgende decennia is deze club in fazen verder uitgebreid tot de 27 lidstaten die we nu kennen.

Hoe ging men te werk??

In eerste instantie werden de landbouw- en transportpolitiek “gemeenschappelijk” gemaakt: het beleid werd volledig door de Europese Commissie gestuurd met een gemeenschappelijke interne markt en een onderhandeld buitenlands beleid.

Daarna is de focus op de “economische éénmaking“ komen te liggen: het ”plan Delors”: een één gemaakte interne markt zonder handelsbelemmeringen aan de binnengrenzen maar met controles bij in- en uitvoer aan de buitengrenzen.

Rond de eeuwwisseling is er dan nog de muntunie bij gekomen, met de Euro als éénheidsmunt. Een spijtig incident: het VK, lid sinds 1973, heeft op 1 februari 2020, een zwarte dag in de geschiedenis van Europa, de club verlaten, maar dat is een verhaal apart!

Wie meer wil weten over deze Europese integratie kan ik het boek aanraden uitgebracht in 2020 van Hendrik Vos: “Dit is Europa”, een historisch chronologische analyse met veel anekdotes; het leest als een trein!!

WAAR STAAN WE NU??

Europa heeft veel crisissen overleeft: existentiële crisissen tijdens de koude oorlog toen West- en Oost-Duitsland zich wilden herenigen, wat met argusogen werd bekeken door F en het VK (D mocht weer niet te sterk worden he!):

Monetaire crisissen: de bankencrisis, de Euro crisis;

En nu, na een periode van wereldwijde globalisatie waarvan, het mag worden gezegd, de Europese Unie een mooi voorbeeld is geweest, maar die het laatste decennium is omgeslagen naar een nieuwe vorm van staatsprotectionisme en machtsopbouw door de grootmachten: China, VS, Rusland in een terug naar een “Ieder voor zich” politiek.

Globalisering is omgebogen naar Polarisering!!!

Hoe moet Europa zich nu profileren in dit nieuwe wereldbeeld?? 

Wat stellen we vast: 3 belangrijke zaken:

• Er is opnieuw oorlog aan onze grenzen; met het risico dat er een nasleep of erger nog een overslag komt naar bepaalde EU  Lidstaten: Moeten we als antwoord hierop een militaire macht opbouwen??

• De VS, China en landen als India, Rusland en de Arabische landen en zelfs Brazilië profileren zich als grootmachten en lappen de bestaande internationale verdragen voor economische en politieke samenwerking aan hun laars, of omzeilen ze. Moeten we dit laten gebeuren en onze rol als economische en politieke grootmacht opgeven of meeheulen met de wolven?? 

• De waarden waar onze voorouders voor hebben gevochten: democratie, mensenrechten, bescherming van minderheden, godsdienstvrijheid, persvrijheid en vrijheid van meningsuiting worden in veel landen, ook in westerse landen, teruggedraaid of uitgehold. Moeten we dit aanvaarden omwille van een kortetermijnpolitiek van “go with the flow”

Kijk, beste vrienden, dat zijn enkele bedenkingen die ik aan jullie wilde voorleggen; ik wil graag hierop mijn visie met jullie delen.

Ja, we zullen opnieuw moeten militariseren, we kunnen niet anders! Ons vredesproject heeft gewerkt, maar is nu aan modernisering toe, en dat vereist nieuwe investeringen in moderne defensie-technieken en bewapening.

Ik stel mij wel de vraag of we nog moeten investeren in de klassieke bewapening met artillerie, gevechtsvliegtuigen en marineschepen of moeten we ons toeleggen op non-humanitaire verdedigingssystemen zoals bv. AI en drones??

Het lijkt mij logisch dat we dit doen in het bestaand kader van de NAVO; ik denk dat een eigen Europees leger op de been brengen zal politiek moeilijk en te duur zijn vrees ik. We moeten wel oppassen dat we, omwille van onze krenterigheid, in de toekomst de functie van Secretaris-Generaal van de NAVO niet moeten afstaan aan de Amerikanen.

We moeten onze economische en geopolitieke positie in de wereld verdedigen en versterken: we moeten een grootmacht blijven: we zijn de 2de of 3de wereldeconomie, het grootste handelsblok ter wereld, we staan aan de top inzake research en innovatie en we zijn betrokken in alle belangrijke handelsverdragen: geen enkel land ter wereld heeft zoveel associatieverdragen afgesloten als de E.U.!!

Het is klaar dat we deze positie niet mogen laten verloren gaan: we hebben de middelen, zowel financieel als politiek om dit te doen; we moeten er durven voor gaan!!

Onze waarden, vervat in de zogenaamde “Grondwet van de EU”, het Verdrag van Lissabon, moeten we blijven koesteren en verdedigen. Wij Europeanen zijn ”humanisten”: Amicitia en Tolerantia- en daarmee heb ik ook een verband gelegd tussen onze Orde en Europa - en we moeten ons zo blijven gedragen en ernaar handelen.

HOE MOET HET NU VERDER MET HET EUROPEES PROJECT?

Het gaat snel in Europa en in de wereld. Ik zie de EU evolueren van een CO-FEDERATIE - met een overkoepelend gezag dat handelt volgens de mandaten haar verstrekt door de lidstaten, naar een echte FEDERATIE van Staten, naar Amerikaans model: De Verenigde Staten van Europa, met een Europese centrale regering, samengesteld uit rechtstreeks verkozenen en met de huidige lidstaten als deelstaten. 

Deze hervorming kan zeker niet in één stap gebeuren, maar wel geleidelijk aan, crisis na crisis, zoals het altijd is geweest.

En we moeten ook niet vasthouden aan het klassiek “full membership” van de nieuwe deelstaten: verschillende landen willen lid worden van de Unie: Oekraïne, Moldavië, Servië, Monte Negro, Albanië, Kosovo  ..

We kunnen met hen een formule onderhandelen waarbij zij gedurende de eerste jaren geen volledig lidmaatschap verwerven, maar in een gepersonaliseerd Associatie-Verdag als een soort satellietstaat rond de kernlanden meedraaien.

Het is zeker een sterk politiek signaal naar de VS, China en Rusland. De EU blijft bestaan en verwelkomt nieuwe leden; en ondertussen moeten we met de 27 kernlanden de integratie en onze geopolitieke positie verder uitdiepen.

Over deze “nieuwe EU” is eind vorig jaar een interessant boekje verschenen: “Grootmacht Europa” van Marc Devos, dat, vind ik, verplichte lectuur zou moeten zijn in alle scholen.

Zo beste vrienden, ik wil het hierbij laten, hopelijk voldoet mijn betoog aan de normen van een vijfminutenspeech.

En voor diegenen die toch niet kunnen nalaten om zich te verdiepen in de “mierologie”: ik zal hen spijtig genoeg moeten teleurstellen: de 8ste herwerkte druk is helaas weer uitverkocht!!!

Dank je wel.

Frans Beullens